Cu stu reality ’a Rai s’è gghiuta a ’mpantanà int’a nu terreno periculuso e sciuliùso
Dopp’ ’a riuscita d’ ’O Culleggio, ’e ccape d’ovo ’e Rai 2 penzajeno buono ’e cuntinuà cu nnu ‘reality’ addò guagliune/one d’ogge – rebbelle, venciute, casinare e ttecnologgiche – se truvassero a ppassà quacche semmana d’ ’a vita loro int’a nn’istituzzione autoritaria, addò nun ce stanno deritte ma sulo duvere e ll’ubbedienza è l’unneca vertù. Fin’a cché se trattava ’e nu culleggio, però, chist’esercizzio furzato â disceprìna puteva pure avé senzo, pecché – bene o male – serveva a ’mpararle a ccampà assieme e a studià seriamente. Mo però nun se tratta cchiù ’e fa’ pratteca d’ ’o rispetto d’ ’e rregule ’e na cummunetà, p’addiventà cchiù attiente ê prufessure e ssulidale c’ ’ o riesto d’ ’o gruppo. Cu ’A Caserma, ’mméce, ’a Rai s’è gghiuta a ’mpantanà int’a nu terreno periculuso e sciuliùso, assecunnanno ’a mal’abbiàta ’e nu militarìsemo che vvurria paré aggiurnato, ma resta sempe scurretto.
Nunn è ’a mo ca ’e fforz’armate – arredotte a esercito ’e mestiere – stanno pruvanno a sse reciclà, comm’a pplasteca, vrito e ccartone. Pe nna parte, cercano ’e s’appresentà comme si fossero cuorpe ’e prutezzione civile: brava gente che cce seccorre, ce ajuta, ce assiste e ce spallea int’ ’e sbenture. Pe nn’ata parte, s’appresentano c’ ’a faccia grunnosa d’ ’e militare, gente tosta, armosa e armata, desceprinata e ssenz’appaura. È ’a vecchia facenna d’ ’o giandarme bunariello e cchello feroce, comme si ppo’ l’esercito nun tenesse già nu scopo preciso pe ss’addestrà, che rrummane chello ’e fa’ guerra, ubbedenno a ll’ordene ’e chi cummanna, e ppure ’e na manera “pronta, rispettosa e lliale”, comme receta ll’art. 5 d’ ’o Regulamiento Militare.
’E 21 giuvene (mascule e ffemmene), ’a 18 a 23 anne, che vvulettero fa’ ’sta sperienza ’e recrutamiento vuluntario ’nfavore d’ ’e ttelecammere, se songo truvate a ccampà int’a nu munno strevuzo e pparallelo, addò ce sta poco ’a pazzià e nnun serve fa’ squarciunarìe e bbuffunarie, pecché – comme subbeto ll’ave spiecato ’nu superiore – ce sta una cosa ’a se ’mparà pe nnu’ ppassà guaje: ubbedì, senza se e ssenza ma. Pure si chistu ‘ddocu-reality’ ascette pe ttelevisione int’a Jurnata d’ ’a Memmoria, me pare ca chi pruducette ’stu prugramma s’è scurdato ’e chello ch’è ssempre succiesso quanno migliare ’e surdate aveno sulo ‘ubbedito’ a ll’ordene date ’a generale cunvinte ca – comme cantava De Gregori – “’a guerra è bella, pure si fa mmale”.
Int’a ll’anne ’60 don Milani ’mparava ê guagliune/one d’ ’a Scola ’e Barbiana ca “l’ubbedienza nunn è cchiù na vertù, ma ’a cchiù trappuliera d’ ’e ttentazziune”. Doppo 55 anne, ’a televisione pubbleca taliana, nu’ ssulo s’è scurdata ’e parecchie migliare ’e giuvene che ppe’ ddecenne facettero obbiezzione pe ccuscienza, faticanno c’ ’o servizzio civile, ma ’mmece ce vo’ apparicchià n’ata vota ’a piatanza nizza e ffràceca d’ ’a desciprina militare che fforma ’o carattere, scarfannola dint’ô microonde ’e nu spettaculo e ’ntrattenemiento. “’A Caserma purtarrà ’a Generazzione Z a s’ammesurà cu pprove, sfide e esercitazziune […] Chi ’e lloro ce ’a farrà a rresistere, cunfruntannose cu ll’autorità e ’a disceprima, superanno ’e lìmmete suoje, fisiche e mmentale e ccredenno int’a isso stesso e int’ ’o gruppo?”. Accussì ce conta ’a vecchia retorica d’ ’o spot che pubblecizza ’stu prugramma…
Comme si nu/na guaglione/ona ’e chesta generazzione nun tenesse ggià nu cuofeno ’e prubbleme ’a resorvere e nu sacco ’e sfide, perzunale e ssuciale, ’a superà. Comme si correre miez’annude a pprimma matina p’ ’o curtile d’ ’a caserma, cumpletà sverdamente nu percurzo ’e guerra o s’arrampecà ’ncopp’a na muntagna servesse overamente p’addiventà femmene e uommene cchiù mmeglie, cchiù priparate e ccuraggiuse. ’A scola dopp’ ’o Covìdde, ’a fatica che nnun ce sta, na vita fameliare cumplicata, ’e ’nciarme d’ ’e ddroghe e d’ ’a malavita, na sucietà addò s’ha dda luttà pe nun se fa scamazzà: so’ tuttequante situazzione assaje cchiù difficultose c’a scalà nu muro o a ssistemà nu lietto sfatto int’a ppoche minute!
Sulo a Nnapule ce stanno 17 caserme operative e ancora vacante o stanno aspettanno ancora, comme ‘’a ‘Boscariello’ a Mmiano, d’essere cunvertite p’attività civile e ssuciale. Cu cchesta bella situazzione, però, c’è stato chi s’è ffidato ’e pruggettà ’e piazzà na ‘Scola ’e guerra europea’ affianco d’ ’a vecchia ‘Nunziatella’, comme si fossero cheste ’e ppriorità pe Nnapule. Tenimmo già surdate armate ’miezz’e vvie, camiunette e bblindate int’ ’e ppiazze, militare int’ê spitale e chille che ffanno pure lezzione dint’ ’e scole. E mmo ce avimm’ ’a surbettià pure ’e rreclute d’ ’a Caserma televisiva? Embé, quanno è ttropp’assaje è ttropp’assaje… Pirciò, a cchi ce vo’ ancora ’mpapucchià cu ’a sturiella d’ ’0 servizzio militare che sserve a educà ’e giuvene nuje rispunnimmo ’ncoro: “Signornò!”.